Zachowali człowieczeństwo w nieludzkich czasach - Rodzina Ulmów wzorem dla całego świata

​Rodzina Ulmów z Markowej stanowi symbol niezłomnego człowieczeństwa w obliczu nieludzkich czasów II wojny światowej. Józef i Wiktoria Ulmowie, wraz z sześciorgiem dzieci, podjęli heroiczną decyzję o ukrywaniu ośmiorga Żydów w swoim domu, świadomi śmiertelnego ryzyka związanego z pomocą prześladowanym.

Markowa na Podkarpaciu.

Tu w nocy z 23 na 24 marca 1944 roku wydarzył się niewyobrażalny dramat niewinnych osób. Niemcy byli tego dnia dosłownie panami życia i śmierci. Jeszcze nie wstał świt, gdy niemieccy żandarmi okrążyli gospodarstwo Józefa i Wiktorii Ulmów. Rozkazy wydawał por. Eilert Dieken – szef posterunku żandarmerii w niedalekim Łańcucie. Pomagało mu czterech innych Niemców: Josef Kokott, Michael Dziewulski, Gustaw Unbehend i Erich Wilde.

U Ulmów zjawiło się też kilku tzw. granatowych policjantów (funkcjonariuszy utworzonej przez Niemców formacji Polnische Polizei im Generalgouvernement, w której służyli Polacy). Od jednego z nich – Włodzimierza Lesia – wszystko się zaczęło. To on najprawdopodobniej doniósł Niemcom na Ulmów…

Najpierw z rąk Niemców zginęło ośmioro Żydów – członkowie rodzin Szalów i Goldmanów, w tym matka z małym dzieckiem. Później przyszła kolej na Polaków. Oprawcy wyprowadzili wielodzietną rodzinę przed zabudowania. Pierwszy od kuli zginął Józef Ulma – 44-letni żywiciel rodziny. Niemcy strzelili też do młodszej o 12 lat żony gospodarza, Wiktorii. W chwili śmierci była w ostatnim miesiącu ciąży

Nastąpiła chwila przerwy, bo kaci nie wiedzieli, co zrobić z dziećmi zamordowanego małżeństwa. Ale Dieken szybko rozwiał ich wątpliwości, rozkazując strzelać. W krótkich odstępach czasu Niemcy zabili jeszcze: 8-letnią Stanisławę, 6-letnią Barbarę, 5-letniego Władysława, 4-letniego Franciszka, 3-letniego Antoniego. Najmłodsza ofiara – Maria – miała zaledwie 1,5 roku…

Proces beatyfikacyjny rodziny Ulmów rozpoczął się w 2003 roku, a 10 września 2023 roku zostali oni beatyfikowani. Ich historia jest przypomnieniem, że nawet w najciemniejszych czasach można zachować człowieczeństwo i odwagę, stając się wzorem dla przyszłych pokoleń na całym świecie.​

24 marca – w rocznicę tragicznych wydarzeń w Markowej – obchodzimy Narodowy Dzień Polaków Ratujących Żydów.